“A Snake in the Grass” by R K Narayan depicts a family with a problem. Living in southern India, the Indian people fear and honor the King Cobra. Its bite is deadly. The family in the story has a cobra somewhere in their yard. Someone saw it come into the yard, but it has not been found. Narayan finds some humor in this precarious situation which is characteristic of his writing.)
On a sunny afternoon, when the inmates of the bungalow were at their siesta a cyclist rang his bell at the gate frantically and announced: ‘A big cobra has got into your compound. It crossed my wheel.’ He pointed to its track under the gate, and resumed his journey.
એક પ્રકાશિત બપોરે, જયારે બંગલોના રહેવાસીઓ આરામ ફરમાવી રહ્યા હતા, એક સાઈકલ સવારે દરવાજા પાસે ગભરાહટથી બેલ વગાડ્યો અને કહ્યું: ‘એક મોટો સાપ તમારા પ્રાંગણમાં પ્રવેશ્યો છે. તે મારા પૈડા નીચેથી પસાર થયો.’ તેણે દરવાજા નીચેથી સાપનો જવાનો રસ્તો બતાવ્યો અને તેની મુસાફરી ફરી શરુ કરી.
The family consisting of the mother and her four sons assembled at the gate in great agitation. The old servant Dasa was sleeping in the shed. They shook him out of his sleep and announced to him the arrival of the cobra. “There is no cobra,’ he replied and tried to dismiss the matter. They swore at him and forced him to take an interest in the cobra. ‘The thing is somewhere here. If it is not found before the evening, we will dismiss you. Your neglect of the garden and the lawns is responsible for all these dreadful things coming in’. Some neighbours dropped in. They looked accusingly at Dasa: ‘You have the laziest servant on earth,’ they said. ‘He ought to keep the surrounding tidy.’ ‘I have been asking for a grass-cutter for months,’ Dasa said. In one voice they ordered him to manage with the available things and learn not to make demands. He persisted. They began to speculate how much it would cost to buy a grass-cutter. A neighbor declared that you could not think of buying any article made of iron till after the war.He chanted the banalities of the wartime prices. The second son of the house asserted that he could get anything he wanted at controlled prices. The neighbor became eloquent on black-market. A heated debate followed. The rest watched in apathy. At this point the college boy of the house butted in with: ‘I read in an American paper that 30,000 people die of snake-bite every year.’ Mother threw up her arms in horror and arraigned Dasa. The boy elaborated the statistics. ‘I have worked it out, 83, a day. That means every twenty minutes someone is dying of cobra-bite. As we have been talking here, one person has lost his life somewhere.’ Mother nearly screamed on hearing it. The compound looked sinister. The boys brought in bamboo-sticks and pressed one into the hands of the servant also. He kept desultorily poking it into the foliage with a cynical air. ‘The fellow is beating about the bush,’ someone cried aptly. They tucked up their dhoties, seized every available knife and crow-bar and began to hack the garden. Creepers, bushes, and lawns were laid low. What could not be trimmed was cut to the root. The inner walls of the house brightened with the unobstructed glare streaming in. When there was nothing more to be done Dasa asked triumphantly, ‘Where is the snake?’
માતા અને તેના ચાર પુત્રો ધરાવતું પરિવાર ખુબ ચિંતાથી દરવાજા પાસે એકત્ર થયું. વૃદ્ધ નોકર દાસ છાયડામાં સુઈ રહ્યો હતો. તેઓએ તેને ઊંઘમાંથી જગાડ્યો અને તેને સાપના આવવાની વાત કહી. ‘કોઈ સાપ નથી.’ તેણે જવાબ આપ્યો અને વાતને અવગણવાનો પ્રયત્ન કર્યો. તેઓએ તેને સોગંધપૂર્વક કહ્યું અને તેને સાપમાં રસ લેતો કર્યો. ‘એ સાપ અહિયાં જ ક્યાંક છે. જો તે સાંજ સુધી નહિ મળે તો અમે તને નોકરીમાંથી હાંકી કાઢીશું. તારી બગીચા અને લોન પ્રત્યેની નિષ્કાળજી આવી ભયાનક જીવજંતુઓ પ્રવેશી જવા માટે જવાબદાર છે.’ કેટલાક પડોશીઓ આવી ટપક્યા. તેઓ દાસ તરફ આક્ષેપભરી નજરે જોવા લાગ્યા: ‘તમારે પૃથ્વી પરનો સૌથી આળસુ નોકર છે,’ તેઓએ કહ્યું. ‘તેણે આસપાસનું વાતાવરણ સ્વચ્છ રાખવું જોઈએ.’ ‘હું મહિનાઓથી ગ્રાસ-કટરની માંગણી કરી રહ્યો છું,’ દાસે કહ્યું. એક અવાજમાં બધાએ તેને ઉપલબ્ધ ચીજવસ્તુઓથી ચલાવી લેવાનું અને માંગણીઓ ન કરવાનો આદેશ આપ્યો. તેણે આગ્રહ કર્યો. તેઓ અનુમાન કરવા લાગ્યા કે ગ્રાસ-કટર ખરીદવાની કિંમત કેટલી થાય. એક પાડોશીએ કહ્યું કે હજુ યુદ્ધ પછી તમે લોખંડનું બનેલ કોઈ પણ સાધન ખરીદવાનું વિચાર ન કરી શકો. તે યુદ્ધ સમયના ભાવની વિચિત્રતાઓ ગણગણવા લાગ્યો. ઘરના બીજો પુત્રે ખાતરી સાથે કહ્યું કે તે તેને જોઈતી કોઈ પણ ચીજવસ્તુ વ્યાજબી ભાવે મેળવી શકે છે. પાડોશી કાળા બજાર પર બોલવા લાગ્યો. એક ગરમાગરમ વાદવિવાદ થયો. અન્ય લોકો નીરસતાપુર્વક જોઈ રહ્યા. આ સમયે, ઘરનો કોલેજમાં અભ્યાસ કરતો છોકરો એક સમાચાર લઈને અંદર આવ્યો: ‘મેં એક અમેરિકન સમાચારપત્રમાં વાંચ્યું છે કે દર વર્ષે સર્પદંશથી ૩૦૦૦૦ લોકો મૃત્યુ પામે છે.’ માતાએ ભયથી પોતાના હાથ ફગાવી દીધા અને દાસને કોસ્યો. છોકરો આંકડા સમજાવવા લાગ્યો. ‘મેં તેની ગણતરી કરી છે, ૮૩ પ્રતિ દિવસ. એટલે કે દર ૨૦ મીનીટે કોઈક સર્પદંશથી મૃત્યુ પામે છે. અહિયાં આપણે વાતો કરીએ છીએ અને કોઈક સ્થળે એક વ્યક્તિએ પોતાનું જીવન ગુમાવ્યું છે.’ આ સાંભળીને માતા લગભગ ચીસ પાડી ઉઠી. પ્રાંગણ અવ્યવસ્થિત લાગતું હતું. છોકરાઓ વાસની લાકડીઓ લઇ આવ્યા અને એક નોકરના હાથમાં પણ થમાવી. તે લાકડી ઝાડીઝાંખરામાં ગાંડાની જેમ અસ્તવ્યસ્ત ફેરવવા લાગ્યો. ‘આ વ્યક્તિ ગોળ ગોળ ફેરવે છે,’ કોઈકે યોગ્ય જ બુમ પાડી. તેઓએ તેમનું ધોતિયું બાંધી દીધું, દરેલ ઉપલબ્ધ છરી અને દાતરડા લઇ લીધા અને બગીચાની સાફસફાઈ શરુ કરી. વેલાઓ, છોડવાઓ, લોન વગેરે નીચે સુધી કાપી નાખવામાં આવ્યું. જેને ટ્રીમ ન કરી શકાયું તેને મૂળમાંથી જ કાપી નાખવામાં આવ્યું. ઘરની અંદરની દીવાલો અવરોધ વિના અંદર આવતા પ્રકાશથી પ્રકાશિત થઇ. જયારે કઈ પણ કરવાનું બાકી ન રહ્યું ત્યારે દાસે વિજયપૂર્વક કહ્યું, “ક્યાં છે સાપ?”
An old beggar cried for alms at the gate. They told her not to pester when they were engaged in a snake-hunt. On hearing it the old woman became happy, ‘You are fortunate. It is God Subramanya who has come to visit you. Don’t kill the snake.’ Mother was in the hearty agreement: ‘You are right. I forgot all about the promised Abhishekam. This is a reminder.’ She gave a coin to the beggar, who promised to send down a snake-charmer as she went. Presently an old man appeared at the gate and announced himself as a snake-charmer. They gathered around him. He spoke to them of his life and activities and his power over snakes. They asked admiringly: ‘How do you catch them?’ ‘Thus,’ he said, pouncing upon a hypothetical snake on the ground. They pointed the direction in which the cobra had gone and asked him to go ahead. He looked helplessly about and said, ‘If you show me the snake, I’ll at once catch it. Otherwise what can I do? The moment you see it again, send for me. I live nearby.’ He gave his name and address and departed.
એક વૃદ્ધ ભિખારણે દરવાજા પાસે ભિક્ષાની માંગણી કરી. તેઓએ જયારે તેઓ સાપની શોધખોળ કરી રહ્યા છે ત્યારે ખલેલ ન પહોચાડવા તેને કહ્યું. આ સાંભળીને વૃદ્ધ સ્ત્રી ખુશ થઇ, ‘તમે ભાગ્યશાળી છો. તે ભગવાન સુબ્રમણ્ય છે જે તમારી મુલાકાત લેવા આવ્યા છે. સાપને મારશો નહિ.’ માતા હૃદયપૂર્વક સંમત થઇ: ‘તું સાચી છે. મેં વચન આપેલ અભિષેક વિષે બધું જ ભૂલી ગઈ હતી. આ એક સ્મૃતિરૂપ છે.’ તેણીએ ભિખારણને એક સિક્કો આપ્યો, જેણે જતા જતા મદારી મોકલવાનું વચન આપ્યું. થોડી વારમાં એક વૃદ્ધ વ્યક્તિ દરવાજા પાસે આવ્યો અને પોતે મદારી છે તેવું કહ્યું. તેઓ તેની આસપાસ ભેગા થયા. તે તેના જીવન અને પ્રવુત્તિઓ અને તેનો સાપ પર પ્રભાવ તેઓને કહેવા લાગ્યો. તેઓ પ્રસંશાપૂર્વક પૂછવા લાગ્યા: ‘તમે તેઓને કેવી રીતે પકડો છો?’ મેદાન પરના કાલ્પનિક સાપને પકડતો હોય એમ તેણે કહ્યું: ‘આમ.’ તેઓએ સાપ જે દિશામાં ગયો હતો તે દિશા દર્શાવી અને તેને આગળ વધવા કહ્યું. તેણે નીરાશાપુર્વક જોયું અને કહ્યું, ‘જો તમે મને સાપ બતાવો તો હું તરત જ પકડી પાડું. નહીતર, હું શું કરી શકું? જેવો તમને એ ફરી દેખાય મને બોલાવજો. હું નજીકમાં જ રહું છું.’ તેણે તેનું નામ અને સરનામું આપ્યું અને વિદાય લીધી.
At five in the evening, they threw away their sticks and implements and repaired to the veranda to rest. They had turned up every stone in the garden and cut down every grass-blade and shrub, so that the tiniest insect coming into the garden should have no cover. They were loudly discussing the various measures they would take to protect themselves against reptiles in the future, when Dasa appeared before them carrying a water-pot whose mouth was sealed with a slab of stone. He put the pot down and said: ‘I have caught him in this. I saw him peeping out of it… I saw him before he could see me.’ He explained at length the strategy he had employed to catch and seal up the snake in the pot. They stood at a safe distance and gazed on the pot. Dasa had the glow of a champion on his face. ‘Don’t call me an idler hereafter,’ he said. Mother complimented him on his sharpness and wished she had placed some milk in the pot as a sort of religious duty. Dasa picked up the pot cautiously and walked off saying that he would leave the pot with its contents with the snake-charmer living nearby. He became the hero of the day. They watched him in great admiration and decided to reward him adequately.
સાંજના ૫ કલાકે, તેઓએ તેઓની લાકડીઓ અને ઓજારો ફેકી દીધા અને વરંડામાં આરામ કરવા માટે નિવુત્ત થયા. તેઓએ બગીચામાંનો દરેક પથ્થર ઉચોનીચો કર્યો હતો અને ઘાસની દરેક પત્તી અને છોડવાઓ એવા કાપી નાખ્યા હતા કે બગીચામાં આવતું નાનામાં નાનું જીવજંતુ પણ છુપાઈ ન શકે. જયારે તેઓ ભવિષ્યમાં સરીસૃપોથી રક્ષણ માટેના વિવિધ પગલાઓની મોટેથી ચર્ચા કરી રહ્યા હતા કે દાસ તેઓની સામે એક પથ્થરના ટુકડાથી મુખ ઢાંકેલા પાણીના ઘડા સાથે હાજર થયો. તેણે ઘડો નીચે મુક્યો અને કહ્યું: ‘મેં તેને આમાં પકડ્યો છે. હું તેને એમાંથી ડોકિયા કરતા જોઈ ગયો… તે મને જુએ તે પહેલા હું તેને જોઈ ગયો.’ તેણે વિસ્તારપૂર્વક સાપને પકડવા અને ઘડામાં બંધ કરવા માટે તેણે અપનાવેલી વ્યૂહરચના સમજાવી. તેઓ એક સુરક્ષિત અંતરે ઉભા રહ્યા અને ઘડા તરફ જોવા લાગ્યા. દાસના ચહેરા પણ વિજેતાનું સ્મિત હતું. ‘હવે પછી મને આળસુ કહેતા નહિ,’ તેણે કહ્યું. માતાએ તેને તેની તીક્ષ્ણતા માટે અભિનદન આપ્યા અને ધાર્મિક ફરજ તરીકે ઘડામાં થોડુક દૂધ મુકવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી. નજીકમાં રહેતા મદારીને ત્યાં ઘડાને એની સામગ્રી સાથે છોડી આવીશ એમ કહી દાસ ઘડાને સાવચેતીપૂર્વક ઉઠાવી અને ચાલવા લાગ્યો. તે દિવસનો નાયક બની ગયો. તેઓ તેને ખુબ પ્રશંશની નજરે જોવા લાગ્યા અને તેને પુરતું ઇનામ આપવાનું નક્કી કર્યું.
It was five minutes since the Dasa was gone when the youngest son cried: ‘See there!’ Out of a hole in the compound wall a cobra emerged. It glided along towards the gate, paused for a moment to look at the gathering in the veranda with its hood half-open. It crawled under the gate and disappeared along a drain. When they recovered from shock they asked, ‘Does it mean that there are two snakes here?’ The college boy murmured: ‘I wish I had taken the risk and knocked the water-pot from Dasa’s hand; we might have known what it contained.’
દાસના ગયાને ૫ મિનીટ થઇ હશે ને સૌથી નાના છોકરાએ ચીસ પાડી: ‘ત્યાં જુઓ!’ પ્રાંગણની દિવાલના એક કાણામાંથી સાપ નીકળ્યો. તે દરવાજા તરફ સરક્યો, વરંડામાંનું ટોળું જોવા માટે તેની ફેણ અડધી ખુલ્લી રાખી થોડી વાર માટે અટક્યો. તે દરવાજા નીચેથી સરકી અને ગટર નજીક અદ્રશ્ય થઇ ગયો. જયારે તેઓ આઘાતમાંથી બહાર આવ્યા તેઓએ પૂછ્યું, ‘એનો અર્થ એ થયો કે અહિયાં બે સાપ છે?’ કોલેજમાં અભ્યાસ કરતો છોકરો ગણગણ્યો: ‘મેં કદાચ જોખમ લીધું હોત અને દાસના હાથમાંથી પાણીનો ઘડો પડી દીધો હોત તો આપણને ખબર પડત કે એમાં શું હતું.’
Source :https://www.google.com/amp/s/english3300002.wordpress.com/2018/07/30/a-snake-in-the-grass/amp/
Comments
Post a Comment